Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (Fiziyatri)

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, kas-iskelet ve sinir sistemi sorunlarıyla ilgilenen bir tıp dalıdır. İlk olarak 1930’larda gelişmeye başlayan bu alan, özellikle II. Dünya Savaşı sonrası gazilerin tedavisine yönelik çalışmalarda hız kazanmıştır. Temel amacı, fonksiyonel becerileri ve yaşam kalitesini iyileştirmektir. 1947 yılında Amerika’da bağımsız bir uzmanlık alanı olarak kabul edilen Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, günümüzde hastaların fiziksel, sosyal ve duygusal iyilik halini destekleyen kapsamlı tedavi yöntemleri sunmaktadır.

Fizik Tedavi Nedir?

Fizik tedavi, kas-iskelet sistemi, sinir sistemi ve romatolojik hastalıklarda ısı, ışın, elektrik akımları ve egzersiz gibi fiziksel tekniklerin kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Her hasta fizik muayene sonrası bireysel ihtiyaçlarına göre değerlendirilir ve özel bir tedavi programı hazırlanır. Tedavinin etkili olması için doğru tanı ve hastanın tedaviye uyumu önemlidir.

Rehabilitasyon Nedir?

Rehabilitasyon, hastanın hastalığa bağlı engellerini ortadan kaldırarak sosyal, mesleki ve günlük yaşantısında bağımsızlığını kazanmasını hedefleyen çalışmalardır. Rehabilitasyonun amacı, hastanın fiziksel ve psikolojik olarak en üst işlevselliğe ulaşmasını sağlamaktır.

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Kimdir?

Ülkemizde Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanı olmak için tıp fakültesi eğitimini tamamladıktan sonra dört yıllık bir uzmanlık eğitimi alınır. Uzmanlar, kas-iskelet sistemi ve nörolojik hastalıklarda tanı ve tedavi planlaması yaparlar. Ekip lideri olarak doktor, fizyoterapist, ergoterapist, sosyal görevli gibi profesyonellerle birlikte çalışarak hastanın ihtiyaçlarına yönelik tedavi sürecine rehberlik ederler.

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanının Uygulama Alanları

Fiziyatri, kas-iskelet sistemiyle ilgili hastalıkların tanı ve tedavisinde geniş bir yelpazeye sahiptir. Cerrahi öncesi ve sonrası rehabilitasyon, ağrı tedavisi ve işlevselliği artırmak için uygulanan çeşitli tedavi yöntemleri fiziyatri uzmanının alanına girer. Ayrıca, koruyucu hekimlik yoluyla hastalık ve yaralanmaların önlenmesine de katkı sağlar.

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanının Tedavi Ettiği Hastalıklar

• Boyun ve Bel Ağrıları: Omurga kaynaklı ağrılar ve kas spazmları
• Eklem Ağrıları: Omuz, diz, kalça, ayak ve el bileği gibi eklemlerde ağrılar
• Kas Ağrıları: Kas gerilmeleri, miyofasiyal ağrı sendromu
• Romatizmal Hastalıklar: Romatoid artrit, ankilozan spondilit gibi iltihaplı romatizma türleri
• Fibromiyalji ve Kronik Ağrı: Vücutta yaygın ağrı ve yorgunluk semptomları
• Omurilik Yaralanmaları: Omurilik hasarına bağlı hareket ve his kayıpları
• Travmatik Beyin Yaralanmaları: Kafatası ve beyin yaralanmaları sonucu oluşan işlev kayıpları
• Spor Yaralanmaları: Spor faaliyetlerinden kaynaklanan kas ve eklem hasarları
• Amputasyonlar: Kol ve bacak kayıplarının rehabilitasyonu
• Felç (İnme): Beyin damar hastalıklarına bağlı felçlerin tedavisi
• Kalp ve Akciğer Hastalıklarında Rehabilitasyon: Solunum ve dolaşım sisteminin iyileştirilmesi
• Kanser Rehabilitasyonu: Kanser hastalarında tedavi sonrası işlevselliğin artırılması
• Çocuk Hastalıkları Rehabilitasyonu: Serebral palsi gibi gelişimsel sorunlar
• Yaşlılıkta Rehabilitasyon: Yaşlanmaya bağlı kas-iskelet sistemi sorunlarının tedavisi
• Yanık Rehabilitasyonu: Yanık sonrası hareket kısıtlılıklarının tedavisi
• Travma Rehabilitasyonu: Fiziksel yaralanmalar sonrası işlev kayıplarının iyileştirilmesi
• Eklem Protezleri Sonrası Rehabilitasyon: Diz, kalça gibi eklem değişimlerinden sonra iyileşmenin desteklenmesi
• Konuşma ve Yutma Sorunları: Nörolojik rahatsızlıklar sonrası dil, konuşma ve yutma tedavisi
• Nöropatiler: Sinir hasarı sonucu oluşan yanma, karıncalanma, uyuşma gibi belirtiler
• Osteoporoz: Kemik erimesine bağlı kırık riskinin azaltılması
• Multipl Skleroz: MS hastalarının bağımsızlık ve yaşam kalitesinin artırılması
• Parkinson Hastalığı: Hareket bozukluklarının rehabilitasyonu
• Skolyoz ve Kifoz: Omurga eğriliklerinin tedavisi
• Lenfödem Tedavisi: Özellikle meme kanseri sonrası görülen lenfödemin yönetimi

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, hastaların yaşam kalitesini artırmak, bağımsızlıklarını sağlamak ve fonksiyonel kapasitelerini en üst düzeye çıkarmak için kapsamlı tedavi ve destek hizmetleri sunar.